AZALIA

     W języku łacińskim Rhododendron simsii , istnieje ponad tysiąc gatunków azalii lecz dwa z nich można uprawiać w mieszkaniu to jest azalia indyjska i azalia japońska . Azalię japońską można również trzymać na zewnątrz. Roślina ta nie jest trudna u utrzymaniu ma kilka szczególnych wymagań, przede wszystkim należy posadzić ją w lekko kwaśną glebę bez wapnia, następnie trzeba pilnować aby nie wyschła bo szybko wysuszają się najlepiej podlewać przegotowaną zimną wodą codziennie . Można również spryskiwać roślinę, ale tylko gdy nie ma kwiatów bo rozkwitnięte nie lubią wody, wtedy kwiaty będą większe i żywsze a co za tym idzie piękniejsze .Stawiamy ją gdzie będzie dużo światła ale nie bezpośrednio na słońce tego nie lubi i szybciej wysycha podłoże. Nawozimy roślinę tylko gdy przekwitnie to jest maj – lipiec wtedy spoczywa , nawóz musi być bez wapnia. Gdy azalia kwitnie należy usuwać zwiędłe kwiaty i liście w ten sposób ułatwimy roślinie rozwijanie nowych pąków. Jeśli chcemy rozmnożyć roślinkę należy odłamać wierzchołki pędów i wsadzić do doniczki z ziemią a następnie przykryć woreczkiem foliowym na 3 -4 tygodnie aby miały wysoką wilgotność powietrza , wtedy szybciej nam się ukorzenią i będą rosły . Jeżeli roślinie opadają liście może to oznaczać że ma za sucho lub za ciepło, azalia woli chłodniejsze pomieszczenia . 

       Gdy roślina zaczyna żółknąć to może być wina nadmiaru wapnia lub niedoboru żelaza , należy używać wody miękkiej a aby uzupełnić żelazo kupić preparat są dostępne w sklepach ogrodniczych. Azalie lubią mszyce zwalczymy je kupując preparat lub obmywając roślinę wodą mydlaną tego mszyca nie cierpi i to ją zabija. Zakup tej rośliny najlepiej robić jesienią gdy zaczyna mieć pączki kwiatowe ina to zwracamy uwagę gdy chcemy kupić aby było dużo jędrnych pączków wtedy roślina będzie dłużej nam kwitła .

      Azalia jest pięknym i nie dużym kwiatkiem , który cieszy nasze oczy zimą gdy jest ponuro i biało ona dodaje naszemu domowi kolorów jest w różnych odcieniach zaczynając od bieli poprzez róże czerwienie aż do pstrokatych , które są prześliczne.

LILIE

Lilium Logifolium

       Rodzina liliowatych należy do rzędu liliowców , których jest wiele odmian , kolorystyka lilii jest szeroka począwszy od białych kończąc na bordowych kwiatach. Rośliny z tej rodziny wyrastają z podziemnej łodygi , która jest silnie skrócona i otoczona spichrzowymi liśćmi dzięki temu lilie szybko rosną ponieważ cebule przechowują dużo składników odżywczych. Kwiaty są pojedyncze lub zebrane w kwiatostan . Okwiat składa się z sześciu płatków, z wnętrza kwiatu wyrasta sześć pręcików a w samym środku znajduje się słupek kwiatowy zbudowany z trzech komór tzw. owocolistków z których powstają nasiona. Wielkość jest zróżnicowana od karłowatych na 30 cm do wysokich drzew sięgających 15 m , to np. dracena uprawiana na Wyspach Kanaryjskich to także liliowiec. Lilie pachną ale nie wszystkie są też takie co mają bardzo ostry zapach np. cebula czosnku lub nasza zwykła cebula to także rodzina liliowatych. W Polsce mamy takie co rosną dziko np. konwalie, czworolist, lilia złotogłów , czosnek niedźwiedzi. Wśród najbardziej cenionych są śnieżnobiałe Lilium Logifolium, czerwone Lilium Japonicum a także żółte i pomarańczowe Lilium Canadense. Największą lilią jest Lilium Regale z Chin , która osiąga 2,5 m wysokości ma białe w środku kwiaty , purpurowe na zewnątrz a żółte u podstawy. Tulipany to też liliowate tak jak hiacynty.

Lilium Japonicum

      Lilie mają duże wymagania co do gleby musi być bardzo żyzna i próchnicza. Miejsca w ogrodzie lubią słoneczne lecz dobrze by było aby parę godzin były zacienione . Sadzenie cebul lilii przypada na wrzesień i początek października . Głębokość sadzenia jest zależna od rodzaju lilii, jedne sadzimy aby były przykryte 5 cm warstwą gleby a niektóre tak aby były tylko zakryte glebą. Wiosną gdy zaczynają rosnąć trzeba pilnować aby w odpowiednim czasie dać im podpórki ponieważ pod ciężarem kwiatów mogą się przewracać i łamać. Lilie możemy hodować w doniczkach na średnicę doniczki 30 cm sadzimy 4-5 cebul wtedy wyglądają bardzo uroczo ale ważne jest aby nie dotykały doniczki ani siebie nawzajem.

Lilium Canadense

      Rozmnażamy je z cebul które wytworzyły się przy cebulach macierzystych, również z łusek cebul najtrudniej jest z nasion. Ciekawostką jest to że po rozmnożeniu młode lilie nie zawsze wyglądają tak jak lilie macierzyste.

    Lilie to przepiękne kwiaty uwieczniane na obrazach , są symbolem czystości i piękna .

Lilium Regale

CUD ZAPYLENIA

          Jedynie rośliny nasienne produkują pyłek. Zapylenie występuję wtedy gdy pyłek zostanie przeniesiony na narządy żeńskie rośliny najczęściej innej niż ta co wytwarza pyłek.

          Jest kilka rodzai i sposobów zapylenia. U roślin szpilkowatych i części okrytozalążkowych nośnikiem pyłku jest wiatr u innych zapyleniu pomaga deszcz zaś przeważnie są to owady lub zwierzęta. Warunkiem pomyślnego zapylenia jest zapłodnienie komórek jajowych, chodzi o to aby powstała łagiewka pyłkowa, która wrasta do wnętrza słupka znajdującego się w nim zalążka , wówczas łagiewka uwalnia plemnik , który zapładnia komórkę jajową i zalążek przeradza się w nasiono. Rośliny wiatropylne mają łatwiejsze zadanie wystarczy że wystawią swój pyłek na podmuch wiatru i gotowe , ale jest to ryzykowne ponieważ nie każdy pyłek trafi na narządy żeńskie z których potem powstanie nasiono. Jaki z tego wniosek , iż zapylenie przy pomocy wiatru daje małe efekty .Natomiast gdy przy zapyleniu pomagają owady i zwierzęta efekty są prawie stu procentowe. Rośliny odpłacają się pokarmem , pomimo że owady robią to nieświadomie przenoszą pyłek z kwiatu na inny kwiat. W większości kwiaty potrafią wspaniale wabić owady poprzez duże płatki lub linie i kropki gdzie jest duży zasób nektaru i pyłku, mniejsze kwiaty występują w skupiskach przez co je widać z daleka . Następnym wabikiem jest zapach , który przyciąga do rośliny ten wabik jest bardzo ważny dla roślin , które kwitną nocą.

     Rośliny mają kilka sposobów aby zapewnić sobie pomyśle zapłodnienie , mogą to być rozwiązania mechaniczne poprzez ucisk owada na płatek pręciki dotykają jego grzbietu i obsypują pyłkiem zaś u trojeści amerykańskiej pyłek zlepiony jest w parzyste woreczki , ,które przylepione do odnóży owada przenoszone są na inny kwiat. Inne rośliny wabią wonią tak jak niektóre storczyki zapachem przypominają samice much i os inne storczyki mają takie elementy kwiatów co przypominają wygląd samic do tego stopnia że samce próbują kopulować i w ten oto sposób roślina zostaje zapylona. Jest jeszcze jeden sposób poprzez pułapki , w które owady wpadają i zostają uwięzione aż do momentu zapłodnienia. Owady które zapylają kwiaty nazywamy „ zapylaczami „.  

      Najważniejszymi zapylaczami są pszczoły dzięki którym powstaje większość owoców i warzyw, ale wyróżniamy także i chrząszcze, osy, trzmiele, muchy i motyle. W strefie tropikalnej dużą rolę odgrywają ptaki które odżywiają się nektarem np. kolibry. Ssakami są myszy australijskie , które chodząc po drzewach i szukając nektaru przenoszą pyłek na swej sierści. Są rośliny co mają swoich zapylaczy np. wiciokrzew zostaje zapylony tylko dzięki nocnym ćmom zaś koniczyna tylko przez trzmiele a na Madagaskarze jest storczyk , którego może zapylić tylko określony gatunek zmierzchnicy. Zapylenie figowców jest uzależnione od małych błonkówek a juki od molików. Tak to rośliny są uzależnione od innych organizmów naszej ziemi aby mogły dalej istnieć. Proces zapylenia jest piękny dzięki niemu mamy co dalej oglądać, jeść i wąchać.

PACIORECZNIK INDYJSKI

        Piękna i smukła roślina jest dość trudną w uprawie. Osoby spostrzegawcze mogą zauważyć paciorecznik w parku na starannych rabatach . Roślina wyrasta do metra wysokości, liście zielone a kwiaty żółte ,czerwone, pomarańczowe lub kremowe a są też nakrapiane .Najpiękniej rośnie na słońcu ale osłonięty od wiatru no i musi mieć podpórkę . Podlewać i nawozić należy raz w tygodniu aby roślina mogła dobrze się rozwijać . Ponieważ kwitnie do pierwszych przymrozków to dopiero o tak późnej porze roku obcina się nadziemne części rośliny a kłącza wyjmuje z gleby, potem trzeba je starannie oczyścić i wysuszyć a następnie umieszczamy je w niskiej temperaturze do 10stopni C. W lutym i marcu można je kłącza podzielić na części i w ten sposób rozmnażamy roślinę. Sadzimy pojedynczo do mieszanki ziemi torfu i żwiru ,nie zapominamy o drenażu , tak posadzone kłącza umieszczamy w ciepłym pomieszczeniu do 20 stopni C i gdy ukorzenią się zaczynamy podlewanie wody z nawozem aby je zasilić a w połowie czerwca wysadzamy na rabatę. Najtrudniejszą rzeczą jest przezimowanie kłączy ponieważ kłącze zimą może zaatakować szara pleśń w wyniku czego zgniją jeśli zauważymy białawe naloty trzeba zanurzyć kłącza w wodzie z fungicydem a potem wysuszyć potem już do samego wysadzenia trzeba co jakiś czas spryskiwać kłącza fungicydem. Kłącza paciorecznika można kupić wczesną wiosną lub dopiero w czerwcu kwitnącą roślinę . Życzę powodzenia w uprawie.

GORYCZKA TROPIKALNA

      Goryczka pochodzi z wyspy Sokotra , która leży u wschodnich wybrzeży Afryki. W Polsce jest uprawiana jako roślina jednoroczna i doniczkowa. Łodygi ma wzniesione ku górze i dużo rozgałęzione, liście małe o sercowatym kształcie żywo zielone. Jej kwiatki są drobne białe lub fioletowe z żółtym środkiem .     Goryczka nie lubi bezpośredniego nasłonecznienia , najlepiej jest jej w półcieniu o umiarkowanej temperaturze około 15 Stopni C . Kwitnie od czerwca do jesieni w upalne dni daje intensywny i przyjemny zapach . Nawozimy raz w tygodniu a podlewanie musi być umiarkowane aby nie była roślina przesuszona ani nie miała za mokro.       Rozmnażanie jest wyłącznie przez nasiona. Pięknie wygląda na balkonach i jest dekoracyjna. Goryczkę najlepiej zakupić w kwietniu aby cieszyć się jej pięknem przez całe lato, roślina jest silna i nie choruje chyba że jest źle pielęgnowana .Ja kupuję ją ale trzymam na swym skalniaku w doniczce i pięknie się komponuje z innymi roślinami a dlatego iż jest niska i niezasłania innych roślin.

MĘCZENNICA

       Roślina ta ma swoją historię. Wieść niesie , że hiszpańscy misjonarze zobaczywszy roślinę przypomnieli sobie mękę Jezusa Chrystusa. Dziesięć płatków to dziesięciu apostołów , zewnętrzny przykoronek złożony jakby z nitek symbolizuje koronę cierniową, pięć pręcików – to pięć ran, trójdzielne znamię – trzy gwoździe. Legenda ta związana jest z odmianą Passiflora caerulea , w późniejszym czasie botanicy odkryli inne odmiany takie jak Koronkowa, racemosa (duże czerwone kwiaty ) i o biało-purpurowych kwiatach. Męczennica jest rośliną pnącą i ma wytyczonej długości zależy to od warunków w jakich się znajduje. Kwitnie od maja do września a jeśli będziemy mieć trochę szczęścia to nam zaowocuje żółto-pomarańczowymi owocami , które są jadalne i ponoć znakomicie smakują piszę ponoć bo nie miałam przyjemności spróbować.

      Męczennica lubi dużo światła a najlepsza temperatura to 13 – 18 stopni C. Wyższe ciepło jej nie szkodzi ale występuje większe ryzyko zaatakowania przez przędziorki Zimą męczennica jest w stanie spoczynku , podlewamy bardzo ostrożnie nie nawozimy, usuwamy stare pędy a pozostałe skracamy na około 50 cm długości aby mogła odpocząć należy zadbać też o podpory gdyż jej pędy są dość ciężkie. W kwietniu gdy przybywać zaczyna dnia roślina budzi się i zaczyna rosnąć zaś w maju zaczynamy podlewanie i nawożenie chociaż raz w tygodniu aby miała z czego pobierać potrzebne składniki do wzrostu i obfitego , pięknego kwitnienia. We wrześniu przestajemy powoli nawozić aby mogła przygotować się do spoczynku zimowego. Rozmnażanie jest bardzo proste górną część pędu wkładamy do doniczki z ziemią bogatą w wapń po paru tygodniach ukorzeni się wystarczy odciąć i mamy nową roślinę.

kwiat męczennicy

Roślina może chorować : żółknięcie liści oznacza zbyt mało światła gdy ją przestawimy na jaśniejsze miejsce wszystko wróci do normy. Męczennice atakują także szkodniki – mszyce do tego aby je zwalczyć potrzebny jest środek chemiczny , mączliki to małe białe muszki wielkości ok. 2mm natychmiast środek chemiczny i to trzeba go powtarzać kilka razy aby lary też zostały zlikwidowane. Najgorszym wrogiem są przędziorki gdy są kolorowe zmiany na liściach to może oznaczać przędziorki w małych ilościach można uratować roślinę ale w większej ilości to radziłabym kwiat usunąć z mieszkania aby nie przeszły na inne rośliny .

         Przy zakupie zwracamy uwagę na świeże zielone liście i aby było parę pąków. Męczennica potrafi dożywać sędziwego wieku więc może nas cieszyć przez długie lata wystarczy tylko trochę opieki.

         Sama miałam osobiście ją była piękną wręcz ogromną rośliną ale doszło do tego stopnia że całe okno wielkości 150/180 było wypełnione męczennicą gdy ją oddałam siostrze , roślina wręcz obraziła się i po tygodniu zwiędła pomimo dalszej pielęgnacji. Rośliny mają coś w sobie jakąś osobowość. 

DRZEWA CZTERECH PÓR ROKU

sekwoja olbrzymia

       Wszyscy wiemy że drzewa szpilkowe są cały rok zielone , ale czy wszystkie ? Są wyjątki na przykład modrzew jesienią żółknie i igliwie opada dopiero na wiosnę wypuszcza nowe igły tak samo cypryśniki tracą nie tylko igły ale także smukłe gałązki również prastara metasekwoja chińska . Ciekawostką jest iż metasekwoję uważano za gatunek wymarły aż w latach czterdziestych odkryto żywe okazy w Chinach obecnie hoduje się ją jako drzewa ozdobne. Drzewa iglaste są długowieczne niektóre osobniki żyją wiek ale są i takie co osiągają więcej np. metasekwoje chińskie mają ponad 2000 lat a sekwoi olbrzymi przekracza 3000 lat. Najstarsze są jednak sosny żyjące w Górach Białych w Kalifornii osiągają wiek ponad 4600 lat w przybliżeniu tyle samo co Wielka Piramida Cheopsa w Egipcie.

        Największe zaś drzewa to sekwoje olbrzymie występujące w zachodniej części Stanów Zjednoczonych. Obecny rekordzista znajduje się na terenie Parku Narodowego w Kalifornii nazwano go „ General Sherman” olbrzym ten ma 84 metry wysokości jego pień to 7,75 metra w przekroju a szacunkowy ciężar tego drzewa to 1385 ton. Jego nasiona są tak drobne że 8000 sztuk waży zaledwie 31 gramów. Następnymi drzewami co do wielkości uchodzą daglezje z zachodniej części USA mogą osiągać 76 metrów wysokości . 

sosna wejmutka

          Każdy dobrze wie że drzewa te mają szyszki , które są zróżnicowane. Istnieją dwa rodzaje męskie i żeńskie szyszki – męskie , które produkują pyłek oraz żeńskie z nasionami . Dojrzałe szyszki żeńskie są różne pod względem kształtu i wielkości. Są takie co mają niewiele ponad 1 cm podczas gdy sosna cukrowa żyjąca w zachodniej części USA jej szyszki dochodzą do 60 cm długości. Są też takie co nie przypominają szyszki , to szyszkojagody jałowca pospolitego służą do aromatyzowania dżinu i mięs. Kilka rodzai szpilkowatych wcale nie tworzy szyszek tylko nasiona podobne do orzeszków to np. cisy.

sosna żółta

          Ulistnienie drzew szpilkowych to najistotniejsza rzecz, po tym właśnie rozpoznajemy te drzewa . Wąskie liście sosen przypominają nam igły a sosna błotna jej igły osiągają nawet do 45 cm długości, świerk zaś ma sztywne i krótkie igiełki. Igły sosen rosną w pękach a u prawie wszystkich pozostałych rosną pojedynczo. Liście cedrów i większości jałowców oraz kilku innych szpilkowych wyglądają zupełnie inaczej , są drobnymi i zachodzącymi na siebie łuskami , które pokrywają całe gałązki.

  Drzewa bonsai też są robione z drzew iglastych i można je mieć w domu.

Żadne inne drzewa nie mają tyle wpływu na nasze życie co szpilkowe , to z nich pozyskujemy około 75% całego drewna , które przeznaczamy na konstrukcję budynków, meble, ołówki, ogrodzenia, sklejka, fornity, do wyrobu papieru, do wytwarzania materiałów takich jak celofan, sztuczny jedwab, terpentyna, żywica, i różne inne smoły. Najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem jest sosna Pinus Radiata pochodząca z wybrzeży Kalifornii, ponieważ jest najszybciej rosnącym drzewem , dlatego też zakładane są hodowle tej sosny przeznaczone do wyrębu.

daglezja

bonsai

Drzewa szpilkowe są pięknymi dodatkami w naszych ogrodach ja osobiście bardzo je lubię mają wiele uroku i cieszą moje oczy zimą a szczególnie gdy są zasypane śniegiem.